Chrystus jest Panem i Zbawicielem
Uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata
Uroczystość tę wprowadził do liturgii Kościoła katolickiego papież Pius XI na zakończenie roku jubileuszowego dnia 11 grudnia 1925. Uroczystość została wprowadzona w całym Kościele encykliką Quas Primas. Papież nakazał nadto, aby we wszystkich kościołach tego dnia po nabożeństwie głównym przed wystawionym Najświętszym Sakramentem odmówiono litanię do Najświętszego Serca Pana Jezusa oraz akt poświęcenia rodzaju ludzkiego Najświętszemu Sercu. Początkowo święto obchodzone było w ostatnią niedzielę października. Reforma soborowa (1969) zmieniła nazwę święta (z Chrystusa Króla na Chrystusa Króla Wszechświata) oraz przeniosła święto na ostatnią niedzielę roku kościelnego dla podkreślenia, że wszystko, co rodzaj ludzki w nadprzyrodzonym i przyrodzonym porządku posiada i czego się spodziewa, ma swój początek i mieć będzie swój chwalebny koniec w Jezusie Chrystusie.
EWANGELIA WEDŁUG ŚW. ŁUKASZA (21, 5–19)
Gdy ukrzyżowano Jezusa, lud stał i patrzył. A członkowie Sanhedrynu szydzili: «Innych wybawiał, niechże teraz siebie wybawi, jeśli jest Mesjaszem, Bożym Wybrańcem». Szydzili z Niego i żołnierze; podchodzili do Niego i podawali Mu ocet, mówiąc: «Jeśli Ty jesteś Królem żydowskim, wybaw sam siebie». Był także nad Nim napis w języku greckim, łacińskim i hebrajskim: «To jest Król żydowski». Jeden ze złoczyńców, których tam powieszono, urągał Mu: «Czyż Ty nie jesteś Mesjaszem? Wybaw więc siebie i nas». Lecz drugi, karcąc go, rzekł: «Ty nawet Boga się nie boisz, chociaż tę samą karę ponosisz? My przecież – sprawiedliwie, odbieramy bowiem słuszną karę za nasze uczynki, ale On nic złego nie uczynił». I dodał: «Jezu, wspomnij na mnie, gdy przyjdziesz do swego królestwa». Jezus mu odpowiedział: «Zaprawdę, powiadam ci: Dziś będziesz ze mną w raju»
Komentarz do Ewangelii
Kilka tygodni temu w Wielkiej Brytanii miała miejsce uroczystość żałobna zmarłej królowej Elżbiety II. Wydarzenie to było transmitowane przez telewizję na cały świat. Chociaż bardzo długie było panowanie królowej, to jednak doszło ono do swego kresu. Płynie z tego wniosek oczywistym że wszystko się kiedyś kończy. Nawet najpotężniejsi królowie, królestwa czy imperia zawsze mają swój koniec. Dzisiaj Ewangelia mówi nam o Królu niezwykłym, który zamiast tronu zawisł na krzyżu. W swoim ogołocenie i poniżeniu ogłosił swoje królestwo. Po ludzku biorąc trudno było przyjąć, że Królestwo proklamowane przez Chrystusa będzie mogło zaistnieć i się rozwijać. A jednak trwa ono po dzisiejsze czasy i panuje w wielu ludzkich sercach na całym świecie. W tym królestwie panuje jedynie prawo miłości Boga i bliźniego. Jest to Królestwo wieczne i trwałe, a jego głową jest Jezus Chrystus Pan Wszechświata.
KOŚCIOŁY I SANKTUARIA ŚWIATA – WŁOCHY
Chiesa del Santissimo Nome di Gesù – Kościół Najświętszego Imienia Jezus w Rzymie to główny, macierzysty kościół zakonu jezuitów. Świątynia stanowi prototyp wielu barokowych kościołów jezuickich na terenie Europy, w krajach Dalekiego Wschodu i Ameryki Południowej. Kościół został zbudowany w XVI w. W 1550 roku położono kamień węgielny, jednak już w 1551 roku prace zostały przerwane. Lokalizacja planowanego kościoła uległa pewnemu przesunięciu, to wymusiło przerobienie projektu, czego dokonał w 1554 roku Michał Anioł, ale również ten plan nie został zrealizowany. Dopiero pod patronatem kardynała Farnese rozpoczęto prace przy budowie nowego kościoła, który został konsekrowany w 1584 r. W XVII w. freskami zostały pokryte sklepienie, kopuła i apsyda. Kościół, znany na całym świecie głównie pod nazwą Il Gesú, jest traktowany przez badaczy jako budowla zapowiadająca rozwiązania barokowe, które odpowiadały potrzebom i polityce kościoła katolickiego odrodzonego i odnowionego po Soborze Trydenckim. Sztuka, w tym architektura, miała przede wszystkim mówić o potędze kościoła, propagować kult świętych, służyć jako oprawa nabożeństw. Dopiero kilkanaście lat po zamknięciu obrad Soboru, w 1577 roku, arcybiskup Mediolanu św. Karol Boromeusz spisał zasady dotyczące kształtowania świątyni. W pouczeniu o budowie i wyposażeniu kościoła wskazywał, iż architektura kościołów ma odznaczać się wielkością i wspaniałością. Sam gmach powinien wyróżniać się z otoczenia, w którym został postawiony. Fasada z kolei miała być tak wspaniała jak to tylko możliwe wobec świętości miejsca. Architektura Il Gesú miała silnie oddziaływać na emocje wiernych, stanowić adekwatną oprawę rozbudowanej mszy, której istotnym elementem było kazanie. Aby to osiągnąć architekt w umiejętny sposób rozplanował całe wnętrze, a okna usytuował tak, by możliwe efektywnie wykorzystać grę światła i cienia. Taki modelowy plan budowy został szeroko zaadaptowany przez jezuitów na potrzeby wznoszonych przez nich gmachów. Stąd też znamiona rzymskiej świątyni można odnaleźć np. w architekturze kościoła św. Piotra i Pawła w Krakowie, św. Michała w Monachium czy katedry w Bahia – Brazylia. Towarzystwo Jezusowe, założone przez św. Ignacego Loyolę było w szczególny sposób zaangażowane w realizację programu odnowy kościoła w imię dewizy ad majorem Dei gloriam – na większą chwałę Boga. Jezuici prowadzili aktywną działalność ewangelizacyjną w krajach pozaeuropejskich, zajmowali się organizacją systemu edukacji i działalności wydawniczej. Byli zakonem, który walkę o pozycję kościoła łączył z intelektualnym wyrafinowaniem, które zapewniało im wysoką pozycję na dworach europejskich władców, a także na dworze cesarskim w Chinach.
Anita Iwańska-Iovino
